Kończąc wizytę w Moskwie Prokurator Generalny Andrzej Seremet zapewniał, że uzgodnił z Rosjanami dopuszczenie polskich biegłych do udziału w badaniu wraku Tu-154M nr 101 i „czarnych skrzynek” oraz terminy tych czynności. Sęk w tym, że na razie Rosjanie tego nie potwierdzają.

Prokurator Seremet zapewniał, że w czasie wizyty w Moskwie (17-19 maja) uzgodnił z Rosjanami, iż polscy biegli już pod koniec maja będą mogli uczestniczyć w Moskwie w badaniu oryginalnych polskich czarnych skrzynek, a w bliżej niesprecyzowanym terminie – także w prowadzonym w Smoleńsku przez rosyjski Komitet Śledczy badaniu wraku polskiego Tu-154M nr 101.

Porównanie oficjalnych komunikatów wydanych przez obie strony rodzi jednak poważne wątpliwości, co właściwie prokurator Andrzej Seremet uzgodnił w Moskwie. Mamy tu bowiem co najmniej cztery istotnie odmienne wersje wydarzeń (tu tylko linki, oryginały na końcu):

 A) wersja Komitetu Śledczego Federacji Rosyjskiej

Komunikat z 18 maja umieszczony na stronie internetowej Komitetu Śledczego FR

 B) wersja Prokuratury Generalnej Federacji Rosyjskiej

Komunikat z 19 maja umieszczony na stronie internetowej Prokuratury Generalnej FR

 C) wersja Prokuratora Generalnego Andrzeja Seremeta

Wersja wygłoszona 19 maja na konferencji prasowej w Moskwie po spotkaniach z Prokuratorem Generalnym Federacji Rosyjskiej Jurijem Czajką i Głównym Prokuratorem Wojskowym Rosji Siergiejem Fridinskim (19 maja) oraz z przewodniczącym Komitetu Śledczego FR gen. Aleksandrem Bastrykinem (18 maja)

 D) wersja prokuratora Mateusza Martyniuka, rzecznika prasowego Prokuratury Generalnej

Komunikat bez daty, umieszczony 20 lub 21 maja na stronie internetowej Prokuratury Generalnej RP

E) wersja Naczelnego Prokuratora Wojskowego gen. Krzysztofa Parulskiego oraz innych uczestników moskiewskich rozmów nie jest znana

 

Chronologicznie pierwszy komunikat Komitetu Śledczego FR potwierdza, że „omówiono możliwość udostępnienia oryginalnych zapisów rejestratorów pokładowych” polskim ekspertom po to, by mogli je badać w Moskwie wspólnie z rosyjskimi ekspertami i w obecności przedstawicieli Komitetu Śledczego FR oraz rosyjską propozycję dopuszczenia polskich ekspertów do wspólnego z rosyjskimi ekspertami badania w Smoleńsku szczątków wraku polskiego Tu-154M nr 101 „jeszcze przed zakończeniem [rosyjskich] czynności śledczych i rozpatrzenia wniosku o przekazanie wraku [Polsce]”, natomiast milczy o terminach tych czynności.

Późniejszy komunikat Prokuratury Generalnej FR o „czarnych skrzynkach” i o wraku w ogóle się nie wypowiada. Poniekąd słusznie, skoro na mocy decyzji prezydenta D. Miedwiediewa z 15 stycznia 2011 r. to nie ona, lecz Komitet Śledczy FR prowadzi rosyjskie śledztwo w sprawie katastrofy polskiego Tu-154M (a na mocy memorandum Miller-Lewitin-Anodina z 31 maja 2010 r. rosyjskie organa śledcze mogą przetrzymywać będące własnością Państwa Polskiego „czarne skrzynki” i szczątki wraku także „po zakończeniu śledztwa lub dochodzenia sądowego”).

Natomiast najnowszy komunikat rzecznika Prokuratury Generalnej nie rozwiewa wątpliwości, lecz raczej je mnoży. Prokurator Martyniuk stwierdza bowiem, że 18 maja:

1) gen. Bastrykinzadeklarował gotowość dopuszczenia polskich ekspertów do zbadania oryginałów czarnych skrzynek,

2) gen. Bastrykin zadeklarował gotowość dopuszczenia polskich ekspertów do zbadania szczątków wraku samolotu Tu 154 M,

3) gen. Bastrykin i Seremet uzgodnili, że polscy specjaliści i żandarmi wojskowi przyjadą do Smoleńska, celem rozpoczęcia przygotowań związanych z przewidywanym w przyszłości  przetransportowaniem wraku samolotu do Polski,

4) gen. Bastrykin poinformował Seremeta o planowanym przekazaniu stronie polskiej kolejnych akt sprawy, zawierających m.in. pełną dokumentację, w tym fotograficzną z badań identyfikacyjnych ciał ofiar katastrofy,

5) gen. Bastrykin i Seremet ustalili wspólnie terminy powyższych działań.

 

Wątpliwość pierwsza: czemu o rzekomym uzgodnieniu terminów milczą Rosjanie?

Wątpliwość druga: czemu spośród rzekomo uzgodnionych terminów czynności nr 1-4 Rosjanie nie potwierdzili żadnej, rzecznik Martyniuk nie podał żadnej konkretnej daty, a prokurator Seremet podał do publicznej wiadomości jedynie terminy czynności nr 1 (pod koniec maja) i 3 (na przełomie sierpnia i września).

Wątpliwość trzecia: czemu o rzekomo uzgodnionych terminach czynności nr 2 i 4 prokurator Seremet mówi jedynie tyle, iż niewykluczone, że do którejś z nich (nie wiadomo do której) dojdzie w lipcu lub sierpniu?

Wątpliwość czwarta: czemu Rosjanie ogłaszali swoje komunikaty w dniu wydarzeń, których przebieg opisywały, a strona polska czekała z tym na… No właśnie: na co?

Wątpliwość piąta: czemu o terminie dopuszczenia polskich ekspertów do udziału w rosyjskim badaniu oryginałów „czarnych skrzynek” prokurator Seremet wypowiada się konkretniej niż o terminie – rzekomo również uzgodnionym - dopuszczenia polskich ekspertów do udziału w rosyjskim badania wraku polskiego Tu-154M?

 Cóż, poczekamy, zobaczymy... Pierwszy test prawdomówności (i paru innych rzeczy) będzie przeprowadzony już w maju, drugi w lipcu-sierpniu, następny na przełomie sierpnia i września a dalsze w uzgodnionych (lub: rzekomo ugodnionych) lecz bliżej niesprecyzowanych terminach. Wtedy zobaczymy, kto tu tym razem mówił prawdę, kto i na ile z prawdą się mijał, a kto i kiedy po prostu kłamał.

Poza tym w Moskwieprokurator Seremet -w manierze właściwej dla epoki, która nastała po 10 kwietnia 2010 roku - zapewniał Rosjan i TVN24 (chyba jednak we własnym, bo przecież nie w moim) imieniu, że śmierć prezydenta Lecha Kaczyńskiego w katastrofie Tu-154M „zbliżyła nas do siebie i skazała na bliską współpracę”, ale to już trafnie skomentował kolegatu rybak, więc nie będę mu wchodził w paradę. 

 

 A oto oryginały wyżej omówionych i skomentowanych komunikatów:

A) wersja Komitetu Śledczego Federacji Rosyjskiej

Состоялась встреча Председателя Следственного комитета с Генеральным прокурором Республики Польша и его заместителем Главным военным прокурором

18 мая 2011 года, 18:50

Сегодня в Следственном комитете Российской Федерации состоялась встреча  Александра Бастрыкина с Генеральным прокурором Республики Польша Анджеем Сереметом и его заместителем Главным военным прокурором Кшиштофом Парульским. На встрече присутствовали руководители  Следственного комитета и следователи, ведущие российское уголовное дело по факту авиакатастрофы 10 апреля 2010 года под Смоленском польского самолёта ТУ-154М с делегацией во главе с Президентом Республики Польша.

В ходе встречи обсуждались вопросы о возможности предоставления оригинальных записей бортовых самописцев с разбившегося польского самолёта ТУ-154М польским экспертам для исследования в Москве совместно с российскими экспертами и в присутствии следователей Следственного комитета.

Кроме того, российские следователи предложили польским представителям исследовать фрагменты разбившегося самолёта ТУ-154М, находящиеся на аэродроме «Смоленск-Северный», до окончания расследования дела и рассмотрения вопроса об их передаче польской стороне.

Также, в ходе встречи обсуждались вопросы, связанные с взаимным исполнением запросов о правовой помощи.

Польская сторона была проинформирована о том, что в ходе расследования уголовного дела установлено, что опознание в апреле 2010 года польскими представителями тел трех погибших в результате катастрофы польского самолёта Ту-154М в Смоленске опровергнуто результатами молекулярно-генетической экспертизы, проведенной российскими экспертами, имеющимися в распоряжении СКР. Более подробная информация на этот счет передана польским прокурорам.

 

B) wersja Prokuratury Generalnej Federacji Rosyjskiej

19.05.2011

Состоялась встреча Генерального прокурора Российской Федерации Юрия Чайки с Генеральным прокурором Республики Польша Анджеем Сереметом

Сегодня в Генеральной прокуратуре Российской Федерации состоялась встреча Генерального прокурора Российской Федерации Юрия Чайки с Генеральным прокурором Республики Польша Анджеем Сереметом.

Во встрече также приняли участие заместители Генеральных прокуроров двух стран – Главные военные прокуроры России и Польши Сергей Фридинский и Кшиштоф Парульский, руководящие сотрудники Генеральной прокуратуры Российской Федерации.

В начале встречи Генеральный прокурор Российской Федерации отметил, что сотрудничество между прокуратурами двух стран динамично крепнет и развивается. Этому в немалой степени способствует реализация положений подписанного в декабре прошлого года Меморандума о сотрудничестве между Генеральной прокуратурой Российской Федерации и Генеральной прокуратурой Республики Польша.

«Наращиваются совместные усилия, направленные на тщательное расследование крушения 10 апреля 2010 г. под Смоленском самолета Президента Республики Польши. Наше сотрудничество строится на беспрецедентно высоком уровне открытости».

Далее в своем выступлении Юрий Чайка сообщил, что во исполнение международных поручений в 2010 г. Польской прокуратуре передано 28 томов материалов исполненных запросов о правовой помощи по данному уголовному делу, а в апреле 2011 г. – еще 14 томов (всего 42 тома).

Завершается работа по передаче польской стороне материалов уголовного дела, возбужденного по факту обнаружения массовых захоронений останков польских военнослужащих, так называемого «Катынского дела». По состоянию на 16 мая этого года польской стороне передано 148 томов с копиями материалов «Катынского дела», из них 11 томов - в апреле текущего года.

Генеральный прокурор Польши Анджей Серемет поблагодарил российскую сторону за активное содействие в расследовании знакового для Польши уголовного дела об авиакатастрофе. Анджей Серемет также поднял для обсуждения вопросы, связанные с организацией расследования таких преступлений, как захват заложников, похищение людей с целью получения выкупа, совершенных организованными преступными группировками.

Стороны обсудили ряд конкретных уголовных дел, требующих взаимодействия двух ведомств.

 

C) wersja Prokuratora Generalnego Andrzeja Seremeta

 

19.05. Moskwa (PAP) - Pod koniec maja do Moskwy przyjadą polscy biegli z zakresu fonoskopii, którzy wspólnie z rosyjskimi ekspertami zbadają oryginalne nagrania z czarnych skrzynek Tu-154M. W takiej samej formule odbędzie się badanie wraku samolotu na lotnisku w Smoleńsku.

Poinformował o tym prokurator generalny Andrzej Seremet, który w czwartek rozmawiał w Moskwie o śledztwie smoleńskim z prokuratorem generalnym Federacji Rosyjskiej Jurijem Czajką.

W przypadku wspólnego badania wraku samolotu Seremet nie podał żadnego terminu. Od jednego z uczestników rozmów PAP dowiedziała się nieoficjalnie, że może to nastąpić w lipcu lub sierpniu.

Prokurator generalny RP podał również, że na przełomie sierpnia i września do Smoleńska przyjadą polscy specjaliści i żandarmi w celu przygotowania operacji przekazania Polsce wraku samolotu.

"Uzyskaliśmy pozytywne stanowisko Komitetu Śledczego co do podjęcia działań zmierzających do przewozu szczątków samolotu Tu-154M do Polski. W tym zakresie uzgodniliśmy, że polscy specjaliści oraz żandarmi na przełomie sierpnia i września tego roku przyjadą do Smoleńska, by rozpocząć przygotowania związane z tą olbrzymią operacją" - powiedział.

Prokurator zaznaczył, że w tej chwili nie potrafi jeszcze podać daty sprowadzenia szczątków samolotu do Polski. Jak oświadczył, Komitet Śledczy FR prowadzi jeszcze "badania techniczno-lotnicze" wraku Tu-154M. "Uzgodniliśmy, że polscy biegli będą mogli w nich również uczestniczyć" - dodał.

Seremet nie wykluczył także, iż w lipcu lub sierpniu do stolicy Rosji ponownie przyjadą polscy prokuratorzy, aby ewentualnie uzupełnić materiał dowodowy w śledztwie smoleńskim.

Seremet poinformował, że uzyskał od rosyjskiego Komitetu Śledczego "kategoryczne i jednoznaczne oświadczenie", że w interesie Rosji leży "wyjaśnienie wszystkich przyczyn katastrofy, niezależnie od tego, czy ewentualna odpowiedzialność jakichś osób będzie związana z tym, czy też drugim krajem".

Przed rozmowami Czajka oświadczył, że współpraca jego resortu z polską prokuraturą przy badaniu katastrofy Tu-154M pod Smoleńskiem jest coraz aktywniejsza. "Nasza współpraca jest bezprecedensowo otwarta" - ocenił. "Trwa śledztwo. Czekamy na wyniki szeregu ekspertyz" - dodał.

"Katastrofa zbliżyła nas do siebie i skazała na bliską współpracę" - oznajmił z kolei Seremet.

Swoje środowe rozmowy w Komitecie Śledczym FR polski prokurator generalny określił jako "owocne". "Pomogą w wyjaśnieniu przyczyn tej katastrofy" - podkreślił.

Przedstawiciele rosyjskiej prokuratury mówili wcześniej, że czarne skrzynki - podobnie, jak wrak Tupolewa rozbitego pod Smoleńskiem - to dowody w ich śledztwie; nie wykluczali, że będą one musiały pozostać w Rosji do jego zakończenia.

Polskim ekspertom odsłuchującym zapis czarnych skrzynek Tu-154M zależy na uzyskaniu dostępu do oryginalnego nagrania. Przed podpisaniem się pod ostateczną ekspertyzą chcą bowiem porównać go z kopią, jaką dysponuje strona polska.

Z Moskwy Jerzy Malczyk (PAP)

mal/ ro/ jra/

 

D) wersja prokuratora Mateusza Martyniuka, rzecznika prasowego Prokuratury Generalnej

 

W dniach 17- 19 maja 2011 r. Prokurator Generalny Andrzej Seremet wraz ze swoim  Zastępcą Naczelnym Prokuratorem Wojskowym - gen. bryg. Krzysztofem Parulskim, Dyrektorem Departamentu Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Generalnej - prokuratorem Jerzym Szymańskim i Dyrektorem Departamentu Współpracy Międzynarodowej Prokuratury Generalnej- prokuratorem dr Krzysztofem Karsznickim przebywał w Moskwie na zaproszenie Prokuratora Generalnego Federacji Rosyjskiej Jurija Czajki.

W trakcie wizyty (18 maja) Prokurator Generalny spotkał się z Przewodniczącym Komitetu Śledczego Federacji Rosyjskiej - gen. Aleksandrem Bastrykinem. Rozmowy dotyczyły przebiegu postępowania prowadzonego przez Komitet Śledczy w sprawie katastrofy prezydenckiego samolotu Tu 154 M. Prokurator Generalny przedstawił Przewodniczącemu Komitetu Śledczego najważniejsze oczekiwania polskiej prokuratury związane z realizacją polskich wniosków o pomoc prawną. W odpowiedzi, Przewodniczący Komitetu Śledczego zadeklarował gotowość dopuszczenia polskich ekspertów do zbadania oryginałów czarnych skrzynek, a także do zbadania szczątków wraku samolotu Tu 154 M. Obaj rozmówcy uzgodnili także, że polscy specjaliści i żandarmi wojskowi przyjadą do Smoleńska, celem rozpoczęcia przygotowań związanych z przewidywanym w przyszłości  przetransportowaniem wraku samolotu do Polski. Jednocześnie Przewodniczący Komitetu Śledczego poinformował Prokuratora Generalnego o planowanym przekazaniu stronie polskiej kolejnych akt sprawy, zawierających m.in. pełną dokumentację, w tym fotograficzną z badań identyfikacyjnych ciał ofiar katastrofy. Rozmówcy ustalili wspólnie terminy powyższych działań.

W kolejnym dniu wizyty (19 maja) Prokurator Generalny Andrzej Seremet spotkał się z Prokuratorem Generalnym Federacji Rosyjskiej Jurijem Czajką. Rozmowy prokuratorów dotyczyły współpracy prokuratur obu krajów w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej w wybranych aspektach, w tym dotyczącym przestępstw porwań dla okupu.

Obie strony zgodnie zapewniły się o potrzebie dalszych spotkań.

Mateusz Martyniuk

Rzecznik Prasowy Prokuratury Generalnej